Lịch sử hoạt động SMS_Yorck

Các hoạt động trước chiến tranh

Sau khi được đưa vào hoạt động, Yorck phục vụ cùng Hải đội Tuần dương.[5] Franz von Hipper, sau này là Tổng tư lệnh Hải quân Đức, đã là chỉ huy của con tàu từ ngày 1 tháng 10 năm 1911 đến ngày 26 tháng 1 năm 1912.[6] Vào đầu tháng 3 năm 1913, hạm đội tiến hành cơ động tại vùng biển ngoài khơi đảo Helgoland tại Bắc Hải. Sáng sớm ngày 4 tháng 3 khi biển đang động mạnh, tàu khu trục S178 đi chệch khỏi đội hình và tìm cách băng ngang trước mũi Yorck. Một cơn sóng lớn xô chiếc tàu khu trục ngay vào mũi chiếc tàu tuần dương, làm cắt đôi S178. Chỉ có 13 người trong tổng số 83 thành viên thủy thủ đoàn của chiếc tàu khu trục được cứu vớt do thời tiết quá xấu.[7]

Yorck được cho ngừng hoạt động và đưa về lực lượng dự bị vào tháng 5 năm 1913, khi hầu hết thủy thủ của nó chuyển sang chiếc tàu chiến-tuần dương Seydlitz vừa mới hoàn tất.[8] Giờ đây đã là Phó tư lệnh Hải đội Tàu chiến-tuần dương, Hipper cho rằng "Seydlitz có một tinh thần mạnh và một ý chí rất cao, được thừa hưởng từ tinh thần của thủy thủ chiếc Yorck cũ."[9] Vào ngày 12 tháng 8 năm 1914, Yorck được cho tái hoạt động khi có nguy cơ chiến tranh bùng nổ, và được phân về Đội Tuần tiễu 3.

Chiến tranh Thế giới thứ nhất

Một chiếc không xác định thuộc lớp Roon

Vào ngày 3 tháng 11 năm 1914, Yorck tham gia hoạt động tác chiến đầu tiên trong chiến tranh do Hải quân Đức tiến hành. Nó được phái tăng cường cho lực lượng của Đội Tuần tiễu 1, vốn bao gồm các tàu chiến-tuần dương Seydlitz, MoltkeVon der Tann cùng tàu tuần dương bọc thép lớn Blücher. Dưới quyền chỉ huy của Hipper, đơn vị này được giao nhiệm vụ bắn phá Yarmouth tại bờ biển nước Anh. Bốn chiếc tàu chiến lớn đã bắn phá thị trấn ven biển, nhưng chỉ gây ít thiệt hại, đồng thời đánh chìm tàu ngầm D5 của đối phương.[10] Khi quay trở về Heligoland Bight cuối ngày hôm đó, lực lượng của Hipper gặp phải sương mù nặng, ngăn trở các con tàu có thể tiến vào Wilhelmshaven;[11] thay vì vậy chúng phải thả neo qua đêm tại vũng biển Schillig. Yorck tìm cách đi vào Wilhelmshaven lúc sáng sớm ngày 4 tháng 11,[12] nhưng hoa tiêu của nó đã mắc sai lầm khi dẫn đường khiến nó đi ngay vào một bãi mìn phòng thủ của Đức. Yorck trúng phải hai quả thủy lôi, lật úp và chìm nhanh chóng với tổn thất nhân mạng nặng nề.[11]

Các nguồn khác nhau không thống nhất về con số tổn thất chính xác của Yorck; tác giả Tarrant cho rằng có 127 người trong tổng số 629 thành viên thủy thủ đoàn được cứu vớt,[11] trong khi Erich Gröner cho rằng chỉ có 336 người thiệt mạng;[5] Daniel Butler cho biết "khoảng 235 người" đã chết trong vụ đắm tàu.[12] Một bài tường thuật trên báo New York Times vào lúc đó cho rằng con tàu chìm "với tổn thất trên 300 người".[13] Vị chỉ huy của Yorck, Đại tá Hải quân Piper, nằm trong số những người được cứu sống. Vào tháng 12 năm 1914 ông bị đưa ra tòa án binh và bị kết án có lỗi cẩu thả và bất tuân mệnh lệnh.[13] Xác tàu đắm của Yorck được tháo dỡ một phần vào năm 1929-1930, một số công việc khác được tiến hành vào năm 1965, nhưng con tàu chỉ được tháo dỡ hoàn toàn khi công việc được tái tục vào năm 1982.[5]